Dünyada nüvə silahından istifadə təhlükəsi qalmaqdadır. Bunu Cənubi Afrika Respublikasının Xarici İşlər və Əməkdaşlıq naziri Ronald Lamola Keyptaunda 48 ölkənin beynəlxalq birliyi olan Nüvə Təchizatçıları Qrupunun plenar iclasını açarkən deyib.
“Nüvə silahı təhlükəsi qaldığına görə, bəşəriyyət üçün risk daha yüksək ola bilməzdi. “Biz nüvə qarşıdurması ilə bağlı artan ictimai narahatlığı qeyd edirik. Birləşmiş Millətlər Təşkilatı tərəfindən qorunan və qorunan beynəlxalq hüququn aliliyinə inamımız indi ekzistensial böhranla üz-üzədir”.
Lamola vurğulayıb ki, belə bir şəraitdə böhranlı vəziyyətdən çıxış yollarını tapmaq lazımdır. “Nüvə silahlarının yayılmaması təşəbbüslərini irəli sürmək və beləliklə, dövlətlər arasında etimadın yaradılması üçün beynəlxalq əməkdaşlıq, diplomatiya və dialoqa hər zamankindən daha çox ehtiyac var” dedi. “Nüvə materialları və texnologiyaları heç vaxt silah məqsədləri üçün istifadəyə verilməməlidir. Bu prinsip bu gün həmişəkindən daha aktualdır. Biz özümüzü artan gərginlik, regional qeyri-sabitlik və uzun müddətdir kollektiv təhlükəsizliyimizi əsaslandıran çoxtərəfli normalara çağırışlarla xarakterizə olunan mürəkkəb və qeyri-müəyyən geosiyasi mühitdə görürük. Dünya qlobal təhlükəsizlik nəzarətinin həyata keçirilməsini tələb etdiyi kritik bir məqamdadır.
Cənubi Afrikanın xarici işlər naziri bildirib ki, eyni zamanda, davamlı inkişafın mühüm aləti kimi bir çox ölkələrin nüvə texnologiyasına artan marağına da diqqət yetirməmək mümkün deyil. “Evləri elektrik enerjisi ilə təmin etməkdən xəstələrin müalicəsinə qədər dinc nüvə enerjisi bir çox dövlətlərin qanuni olaraq axtardığı tərəqqi təklif edir” dedi. “Biz təmin etməliyik ki, transfer nəzarəti heç vaxt qanuni beynəlxalq ticarət və bu transformativ texnologiyaların dinc tətbiqi sahəsində əməkdaşlığa mane olmasın. Xüsusilə də inkişaf etməkdə olan ölkələrə qarşı əsassız məhdudiyyətlərin və şərtlərin tətbiqinə müqavimət göstərməliyik. Çünki nüvə enerjisini dinc məqsədlər üçün inkişaf etdirmək, istifadə etmək və əldə etmək kimi ayrılmaz hüquqlarını qanuni şəkildə həyata keçirməklə, onlar qlobal səviyyədə paylaşılan keyfiyyət və əsas hüquqlardan istifadə etmirlər.
Nüvə Təchizatçıları Qrupu 1974-cü ildə yaradılmışdır. Onun məqsədi nüvə texnologiyası, avadanlıq və materialların ixracı üzərində dünya miqyasında nəzarəti saxlamaqdır. (Tass)